Αξιολόγηση Κινδύνου
Βρείτε αν έχετε παράγοντες κινδύνου καρκίνος του παχέος εντέρου
Αν και κανένας δεν μπορεί να σας εγγυηθεί ότι δεν θα εμφανίσετε ποτέ καρκίνο, υπάρχουν ορισμένα πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε τον κίνδυνο. Κάντε το τεστ για να μάθετε εάν έχετε κάποιους από τους γνωστούς παράγοντες κινδύνου για καρκίνο του παχέος εντέρου.
Σημειώστε τους παράγοντες κινδύνου που ισχύουν για εσάς ώστε να δημιουργήσετε την προσωπική σας λίστα. Στη συνέχεια, συμβουλευτείτε τον Πίνακα 2 για να μάθετε τι μπορείτε να κάνετε προκειμένου να μειώσετε τον κίνδυνο που διατρέχετε από τους παράγοντες που έχετε στη λίστα σας.
Πίνακας 1
Παράγοντας κινδύνου |
Πώς θα γνωρίζω αν τον έχω; |
Έχω αυτόν τον |
||
Ηλικία |
Ο κίνδυνος αυξάνεται με την ηλικία. Εάν είστε άνω των 50 ετών, διατρέχετε μεγαλύτερο κίνδυνο για καρκίνο του παχέος εντέρου. Θα πρέπει να ξεκινήσετε τον τακτικό προσυμπτωματικό έλεγχο, εάν δεν το έχετε κάνει ήδη. |
|
||
Φυλή ή εθνικότητα |
Οι Αμερικανοί αφρικανικής καταγωγής και τα άτομα καυκάσιας φυλής έχουν υψηλότερο συνολικό κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου σε σύγκριση με άλλες φυλετικές και εθνικές ομάδες. |
|
||
Πολύποδες στο παχύ έντερο |
Εάν βρεθούν πολύποδες στον προσυμπτωματικό έλεγχο, θα ενημερωθείτε. |
|
||
Οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του παχέος εντέρου |
Οι στενοί συγγενείς (γονείς, αδελφοί, αδελφές ή τέκνα) ενός ατόμου που είχε καρκίνο του παχέος εντέρου έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να αναπτύξουν και οι ίδιοι τη νόσο. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα εάν ο συγγενής είχε εμφανίσει καρκίνο σε μικρή ηλικία. Εάν έχετε πολλούς στενούς συγγενείς με τη νόσο, ο κίνδυνος που διατρέχετε είναι ακόμη μεγαλύτερος. Συζητήστε με την οικογένειά σας ώστε να προσδιορίσετε το οικογενειακό σας ιατρικό ιστορικό. |
|
||
Γενετικές αλλοιώσεις |
Οι γιατροί αναγνωρίζουν τον τύπο καρκίνου του παχέος εντέρου που προκαλούν οι γενετικές αλλοιώσεις. Συζητήστε με τα μέλη της οικογένειάς σας για να μάθετε εάν τους έχουν πει ότι έχουν σχετιζόμενο με τα γονίδια καρκίνο του παχέος εντέρου ή γενετική τάση για τη νόσο. Στη συνέχεια, συζητήστε με τον γιατρό σας για το τι μπορείτε να κάνετε. |
|
||
Ατομικό ιστορικό καρκίνου του παχέος εντέρου |
Ο γιατρός σας θα πρέπει να σας έχει δώσει συστάσεις για παρακολούθηση. Συζητήστε μαζί του εάν δεν είστε βέβαιοι για το τι πρέπει να κάνετε. |
|
||
Φλεγμονώδης νόσος του εντέρου (όπως ελκώδης κολίτιδα ή νόσος του Crohn) |
Η παρουσία φλεγμονώδους νόσου του εντέρου σάς εκθέτει σε αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο του παχέος εντέρου. Ρωτήστε τον γιατρό σας για τη σχέση μεταξύ των δύο αυτών παθήσεων και για τον κίνδυνο που διατρέχετε να αναπτύξετε καρκίνο του παχέος εντέρου. |
|
||
Διατροφή |
Εάν η διατροφή σας είναι πλούσια σε λίπος (ιδιαίτερα ζωικής προέλευσης) και οινοπνευματώδη και φτωχή σε ασβέστιο και φολικό οξύ, μπορεί να διατρέχετε αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο του παχέος εντέρου. |
|
||
Κάπνισμα |
Εάν καπνίζετε, ο κίνδυνος που διατρέχετε για καρκίνο του παχέος εντέρου είναι υψηλός. |
|
||
Καθιστικός τρόπος ζωής |
Εάν ο τρόπος ζωής σας είναι καθιστικός, διατρέχετε αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο του παχέος εντέρου. |
|
Αναλάβετε δράση
Για να μειώσετε τον κίνδυνο που διατρέχετε, ένας τρόπος είναι ο τακτικός προσυμπτωματικός (δηλ. όταν δεν υπάρχουν συμπτώματα) έλεγχος για την ενδεχόμενη ύπαρξη καρκίνου. Υπάρχουν πολύ αποτελεσματικές προσυμπτωματικές εξετάσεις για τον καρκίνο του παχέος εντέρου.
Τι μπορείτε να κάνετε
Τα δύο πιο σημαντικά πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε τον κίνδυνο για καρκίνο του παχέος εντέρου είναι να εξετάζεστε τακτικά και να ακολουθείτε τις συστάσεις του γιατρού σας όσον αφορά στην ιατρική σας παρακολούθηση. Ο γιατρός σας θα σας ενημερώσει σχετικά με το ποια εξέταση είναι καταλληλότερη για εσάς.
Δράση για τη μείωση του κινδύνου καρκίνου του παχέος εντέρου
Στον πίνακα που ακολουθεί, αναφέρονται οι παράγοντες κινδύνου για καρκίνο του παχέος εντέρου. Επιλέξτε αυτούς στους οποίους θέλετε να επέμβετε και φτιάξτε τη δική σας λίστα δράσης για τη μείωση του κινδύνου. Αφού δημιουργήσετε τη δική σας λίστα, μπορείτε να την τυπώσετε και να την έχετε μαζί σας όταν επισκεφθείτε τον γιατρό σας προκειμένου να συζητήσετε το σχέδιο δράσης σας.
Πίνακας 2
Παράγοντας κινδύνου για καρκίνο του παχέος εντέρου |
Τι μπορώ να κάνω για να μειώσω τον κίνδυνο; |
Επιλέγω και |
Ηλικία |
Ακολουθήστε τις συστάσεις του γιατρού σας σχετικά με τον προσυμπτωματικό έλεγχο. |
|
Φυλή ή εθνικότητα |
Ακολουθήστε τις συστάσεις του γιατρού σας σχετικά με τον προσυμπτωματικό έλεγχο. |
|
Πολύποδες στο παχύ έντερο |
Ακολουθήστε τις συστάσεις του γιατρού σας σχετικά με τον προσυμπτωματικό έλεγχο. |
|
Οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του παχέος εντέρου |
Ακολουθήστε τις συστάσεις του γιατρού σας σχετικά με τον προσυμπτωματικό έλεγχο. Συζητήστε με τον γιατρό σας για να δείτε εάν θα πρέπει να εξετάζεστε πιο συχνά. |
|
Γενετικές αλλοιώσεις |
Συζητήστε με τον γιατρό σας ώστε να μάθετε εάν υπάρχουν κάποιες ειδικές συστάσεις. |
|
Ατομικό ιστορικό καρκίνου του παχέος εντέρου |
Ακολουθήστε τις συστάσεις του γιατρού σας σχετικά με την παρακολούθηση. |
|
Φλεγμονώδης νόσος του εντέρου (όπως ελκώδης κολίτιδα ή νόσος του Crohn) |
Ακολουθήστε τις συστάσεις του γιατρού σας σχετικά με τον προσυμπτωματικό έλεγχο και την παρακολούθηση. |
|
Διατροφή |
Μειώστε την πρόσληψη λίπους σε 20 - 35% των συνολικών θερμίδων που λαμβάνετε καθημερινώς. |
|
Διατηρήστε το βάρος σας σε υγιή επίπεδα. |
||
Μειώστε την ποσότητα αλκοόλ που καταναλώνετε. Οι γυναίκες δεν θα πρέπει να καταναλώνουν πάνω από ένα ποτό την ημέρα και οι άνδρες πάνω από 2 ποτά ημερησίως. |
||
Καταναλώνετε λιγότερο κρέας (τόσο λευκό όσο και κόκκινο). |
||
Ρωτήστε τον γιατρό σας εάν λαμβάνετε αρκετό ασβέστιο και φολικό οξύ με τη διατροφή σας και εάν όχι, μάθετε πώς μπορείτε να αυξήσετε τις ποσότητες. |
||
Κάπνισμα |
Διακόψτε το κάπνισμα. |
|
Καθιστικός τρόπος ζωής |
Αρχίστε ένα πρόγραμμα με μέτρια έως έντονη άσκηση για 30 λεπτά τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας. |
Πηγή: National Cancer Institute at the National Institutes of Health. www.cancer.gov [WEBSITE]. http://understandingrisk.cancer.gov