Αξιολόγηση Κινδύνου
Βρείτε αν έχετε παράγοντες κινδύνου για καρκίνο του τραχήλου της μήτρας
Αν και κανένας δεν μπορεί να σας εγγυηθεί ότι δεν θα εμφανίσετε ποτέ καρκίνο, υπάρχουν ορισμένα πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε τον κίνδυνο. Κάντε το τεστ για να μάθετε εάν έχετε κάποιους από τους γνωστούς παράγοντες κινδύνου για καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.
Σημειώστε τους παράγοντες κινδύνου που ισχύουν για εσάς ώστε να δημιουργήσετε την προσωπική σας λίστα παραγόντων κινδύνου. Στη συνέχεια, συμβουλευτείτε τον Πίνακα 2 για να μάθετε τι μπορείτε να κάνετε προκειμένου να μειώσετε τον κίνδυνο που διατρέχετε από τους παράγοντες που σας αφορούν.
Πίνακας 1
Παράγοντας κινδύνου |
Πώς θα γνωρίζω αν τον έχω; |
Έχω αυτόν |
||
Ιοί ανθρώπινων θηλωμάτων (HPVs) |
Εάν έχετε (ή είχατε στο παρελθόν) σεξουαλική δραστηριότητα, διατρέχετε κίνδυνο για HPV. Σχεδόν όλοι οι ιοί HPV που προσβάλλουν τον τράχηλο της μήτρας μεταδίδονται μέσω της σεξουαλικής επαφής (με τη στενή επαφή των ανδρικών και των γυναικείων γεννητικών οργάνων, συμπεριλαμβανομένων της κολπικής ή πρωκτικής συνουσίας, της επαφής δακτύλου και γεννητικών οργάνων και της επαφής δακτύλου και πρωκτού). Σπάνια μεταδίδεται με τη στοματική σεξουαλική επαφή. Μπορεί να μην παρουσιάζετε κανένα σύμπτωμα. Διατρέχετε υψηλότερο κίνδυνο να προσβληθείτε από HPV εάν:
|
|
||
Απουσία τακτικών τεστ ΠΑΠ |
Εάν δεν υποβάλλεστε τακτικά σε τεστ ΠΑΠ, διατρέχετε μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Μάθετε περισσότερα σχετικά με το τεστ ΠΑΠ στον πίνακα που ακολουθεί. |
|
||
Εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα |
Εάν έχετε λοίμωξη από HIV (τον ιό που προκαλεί το AIDS) ή εάν λαμβάνετε φάρμακα που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα, έχετε υψηλότερο από το μέσο όρο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. |
|
||
Ηλικία |
Εάν είστε άνω των 40 ετών, έχετε μπει στην ηλικιακή ομάδα στην οποία εμφανίζεται πιο συχνά ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας. |
|
||
Σεξουαλικό ιστορικό |
Εάν είχατε περισσότερους από έναν ερωτικούς συντρόφους ή ο σύντροφός σας είχε και άλλες συντρόφους, έχετε αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξετε λοίμωξη από HPV. Η λοίμωξη αυτή σας εκθέτει σε αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξετε καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. |
|
||
Κάπνισμα |
Εάν έχετε HPV λοίμωξη και καπνίζετε, διατρέχετε υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του τραχήλου της μήτρας σε σύγκριση με τις γυναίκες με HPV λοίμωξη που δεν καπνίζουν. |
|
||
Χρήση αντισυλληπτικών χαπιών για μεγάλο διάστημα |
Εάν έχετε HPV λοίμωξη και χρησιμοποιείτε αντισυλληπτικά χάπια για μεγάλο χρονικό διάστημα (5 ή περισσότερα έτη), ενδέχεται να διατρέχετε υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του τραχήλου της μήτρας σε σύγκριση με τις γυναίκες που δεν έχουν HPV λοίμωξη και λαμβάνουν αντισυλληπτικά χάπια για μεγάλο χρονικό διάστημα. |
|
||
Πολυτεκνία |
Εάν έχετε HPV λοίμωξη και έχετε γεννήσει πολλά παιδιά, ενδέχεται να έχετε μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του τραχήλου της μήτρας σε σύγκριση με τις γυναίκες χωρίς HPV λοίμωξη που έχουν τεκνοποιήσει πολλές φορές. |
|
Αναλάβετε δράση
Υπάρχουν ορισμένα πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε τον κίνδυνο από καρκίνο. Ο τακτικός προσυμπτωματικός έλεγχος είναι ένας τρόπος να ελέγχετε για την ενδεχόμενη ύπαρξη καρκίνου όταν δεν υπάρχουν συμπτώματα.
Για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, υπάρχει μία πολύ αποτελεσματική προσυμπτωματική εξέταση, το τεστ ΠΑΠ. Η πραγματοποίηση τακτικών τεστ ΠΑΠ σε όλη τη διάρκεια της ζωής σας μπορεί να συμβάλει στην πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, εντοπίζοντας τις κυτταρικές μεταβολές στον τράχηλο της μήτρας πριν αυτές οδηγήσουν στην ανάπτυξη καρκίνου.
Τι μπορείτε να κάνετε
Το τεστ ΠΑΠ εντοπίζει τις κυτταρικές μεταβολές στον τράχηλο της μήτρας πριν αυτές οδηγήσουν στην ανάπτυξη καρκίνου. Κάντε τακτικά τεστ ΠΑΠ καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής σας. Αυτό είναι το πιο σημαντικό πράγμα που μπορείτε να κάνετε για την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
Δράση για τη μείωση του κινδύνου καρκίνου του τραχήλου της μήτρας
Στον πίνακα που ακολουθεί, αναφέρονται οι παράγοντες κινδύνου για καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Επιλέξτε αυτούς στους οποίους θέλετε να επέμβετε και φτιάξτε τη δική σας λίστα δράσης για τη μείωση του κινδύνου. Αφού δημιουργήσετε τη δική σας λίστα, μπορείτε να την τυπώσετε και να την έχετε μαζί σας όταν επισκεφθείτε τον γιατρό σας προκειμένου να συζητήσετε το σχέδιο δράσης σας.
Πίνακας 2
Παράγοντας κινδύνου για καρκίνο του τραχήλου της μήτρας |
Τι μπορώ να κάνω για να μειώσω τον κίνδυνο; |
Επιλέγω και |
Ιοί ανθρώπινων θηλωμάτων (HPVs) |
Κάνετε τεστ ΠΑΠ τουλάχιστον κάθε τρία έτη προκειμένου να ελέγχετε για ενδεχόμενες κυτταρικές μεταβολές από HPV ή άλλα αίτια πριν αυτές οδηγήσουν στην ανάπτυξη καρκίνου. Ξεκινήστε να υποβάλλεστε σε τεστ ΠΑΠ περίπου 3 έτη μετά την έναρξη σεξουαλικών επαφών. Εάν δεν έχετε ενεργό ερωτική ζωή, θα πρέπει να κάνετε το πρώτο σας τεστ ΠΑΠ στην ηλικία των 21 ετών. |
|
Απουσία τακτικών τεστ ΠΑΠ |
Κάντε τακτικά τεστ ΠΑΠ. Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι πιο συχνός στις γυναίκες που δεν υποβάλλονται τακτικά σε τεστ ΠΑΠ. Οι ειδικοί συνιστούν αναμονή περίπου 3 ετών μετά την έναρξη σεξουαλικής δραστηριότητας για να ξεκινήσετε να υποβάλλεστε σε τακτικό έλεγχο με τεστ ΠΑΠ. Αυτό θα αποτρέψει την υπερβολική θεραπεία για συνήθεις, παροδικές και/ή μη φυσιολογικές μεταβολές. Η τριετής αυτή αναμονή είναι ασφαλής, καθώς ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας συνήθως αναπτύσσεται με αργό ρυθμό. Μετά την περίοδο αναμονής, θα πρέπει να υποβάλλεστε σε τεστ ΠΑΠ κάθε 3 έτη, εκτός εάν ο γιατρός σας σάς συστήσει κάποιο άλλο πρόγραμμα. Εάν δεν έχετε ενεργό ερωτική ζωή, θα πρέπει να ξεκινήσετε να υποβάλλεστε σε τακτικό έλεγχο με τεστ ΠΑΠ στην ηλικία των 21 ετών. |
|
Εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα |
Εάν το ανοσοποιητικό σας σύστημα είναι εξασθενημένο είτε λόγω HIV είτε λόγω λήψης ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων, έχετε υψηλότερο από το μέσο όρο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Υπό αυτές τις συνθήκες, συζητήστε με τον γιατρό σας σχετικά με το πρόγραμμα τακτικού προσυμπτωματικού ελέγχου για καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. |
|
Ηλικία |
Δεν μπορείτε να αλλάξετε την ηλικία σας. Ωστόσο, γνωρίζοντας ότι ο κίνδυνος καρκίνου του τραχήλου της μήτρας αυξάνεται καθώς μεγαλώνετε, μην αμελείτε να κάνετε τακτικά τεστ ΠΑΠ. |
|
Σεξουαλικό ιστορικό |
Μπορείτε να αλλάξετε τις ερωτικές σας συνήθειες, αλλά δεν υπάρχει τρόπος να αλλάξετε το σεξουαλικό σας ιστορικό ή αυτό του(των) συντρόφου(ων) σας. Η χρήση αντισυλληπτικών μεθόδων φραγμού και/ή σπερματοκτόνων τζελ δεν προστατεύει πλήρως έναντι σεξουαλικά μεταδιδόμενων νόσων, όπως η λοίμωξη από HPV. Θα πρέπει να συνεχίσετε να ακολουθείτε τις κατευθυντήριες οδηγίες για τον έλεγχο με τεστ ΠΑΠ. |
|
Κάπνισμα |
Κόψτε το κάπνισμα! Η διακοπή του καπνίσματος δεν θα αποτρέψει τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, αλλά θα συμβάλει στη μείωση του κινδύνου που διατρέχετε. Θα μειώσει επίσης τον κίνδυνο που διατρέχετε για πολλές άλλες ασθένειες. |
|
Χρήση αντισυλληπτικών χαπιών για μεγάλο διάστημα |
Εάν χρησιμοποιείτε αντισυλληπτικά χάπια για 5 ή περισσότερα έτη, θα πρέπει να συζητήσετε αυτό το θέμα με τον γιατρό σας. Ρωτήστε εάν είναι ασφαλές να συνεχίσετε τη λήψη των χαπιών. Πρέπει να γνωρίζετε ότι η χρήση αντισυλληπτικών χαπιών για περισσότερα από 5 έτη αυξάνει τον κίνδυνο που έχετε για καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. |
|
Πολυτεκνία |
Συζητήστε με τον γιατρό σας σχετικά με το πόσο συχνά θα πρέπει να προγραμματίζετε τα τεστ ΠΑΠ. |